Οικογενειακό Δίκαιο

Το Οικογενειακό Δίκαιο είναι ο κλάδος του Αστικού Δικαίου, ο οποίος αφορά στο σύνολο των νομικών κανόνων που διέπουν τις οικογενειακές σχέσεις, τις σχέσεις δηλαδή που διαμορφώνονται και αναπτύσσονται στο πλαίσιο της οικογένειας.

Τα θέματα του Οικογενειακού Δικαίου στην Κύπρο ρυθμίζονται από πλειάδα νομοθετημάτων, τα βασικότερα από τα οποία είναι τα ακόλουθα:

1. Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας

Το σημαντικότερο Άρθρο του Συντάγματος σε σχέση με το Οικογενειακό Δίκαιο είναι το Άρθρο 111, όπως τροποποιήθηκε με τον περί της Πρώτης Τροποποίησης του Συντάγματος Νόμο του 1989 (Ν. 95/89), ο οποίος προέβλεψε τη δημιουργία οικογενειακών δικαστηρίων, εισήγαγε το θεσμό του πολιτικού γάμου για τα μέλη της Ελληνικής Κοινότητας και θέσπισε τον ισχυρό κλονισμό ως αιτία διαζυγίου.

Πριν από την τροποποίηση του Άρθρου 111 του Συντάγματος με τον Ν. 95/89, οι γαμικές διαφορές των μελών της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας διέπονταν από τους αντίστοιχους εκκλησιαστικούς νόμους και εκδικάζονταν από τα εκκλησιαστικά δικαστήρια. Με την τροποποίηση του Άρθρου 111 η δικαιοδοσία για θέματα γάμου και διαζυγίου των μελών της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας μεταφέρθηκε στα οικογενειακά δικαστήρια. Η αντίδραση της εκκλησίας στη συνταγματική τροποποίηση υπήρξε ιδιαίτερα έντονη, αναγνωρίστηκε όμως τελικώς το δικαίωμα των μελών της να προσφύγουν στα οικογενειακά δικαστήρια για τη λύση ενός γάμου, εφόσον όμως προσφύγουν πρώτα στα εκκλησιαστικά δικαστήρια προς εξέταση της αίτησής τους. Με απόφαση δε της Ιεράς Συνόδου, για έκδοση πιστοποιητικού ελευθερίας για σύναψη νέου εκκλησιαστικού γάμου, θα πρέπει να παρουσιασθεί επιπρόσθετα προς το εκκλησιαστικό διαζύγιο και πολιτικό.

Σχετικές με θέματα Οικογενειακού Δικαίου είναι και άλλες διατάξεις του Συντάγματος, όπως για παράδειγμα το Άρθρο 15, το οποίο προστατεύει το δικαίωμα της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής και το Άρθρο 22, το οποίο καθιερώνει την ελευθερία σύναψης γάμου και ίδρυσης οικογένειας.

2. Ο περί Απόπειρας Συνδιαλλαγής και Πνευματικής Λύσης του Γάμου Νόμος του 1990 (Ν.22/90)

Προβλέπει ότι καμία αγωγή για λύση γάμου δεν καταχωρείται, αν δεν δοθεί προηγουμένως γνωστοποίηση πρόθεσης έγερσης αγωγής διαζυγίου στον αρμόδιο Επίσκοπο, ο οποίος προσκαλεί τους συζύγους να εμφανισθούν αυτοπροσώπως ενώπιόν του και καταβάλλει προσπάθεια για συνδιαλλαγή τους.

Μετά την παρέλευση τριών μηνών από τη λήψη της γνωστοποίησης από τον Επίσκοπο, η προσπάθεια συνδιαλλαγής θεωρείται ότι απέτυχε, αν στο μεταξύ δεν έχει εκδοθεί βεβαίωση από τον Επίσκοπο, η οποία εκδίδεται τόσο στην περίπτωση που έγινε προσπάθεια για συνδιαλλαγή και αυτή πέτυχε ή απέτυχε, όσο και στην περίπτωση που δεν έγινε τέτοια προσπάθεια, και καθένας από τους συζύγους δικαιούται να εγείρει αγωγή για τη λύση του γάμου ενώπιον Οικογενειακού Δικαστηρίου.

3. Ο περί Οικογενειακών Δικαστηρίων Νόμος του 1990 (Ν. 23/90)

Ρυθμίζει τη συγκρότηση, τον αριθμό, τη δικαιοδοσία, τις εξουσίες και την κατά τόπο αρμοδιότητα των οικογενειακών δικαστηρίων, το εφαρμοζόμενο από αυτά δίκαιο, τα προσόντα διορισμού δικαστών, τις εξουσίες, τα καθήκοντα και τους όρους υπηρεσίας τους.

4. Ο περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμος του 1990 (Ν.216/90)

Ρυθμίζει τα θέματα που αφορούν στο επώνυμο του τέκνου, στην άσκηση της γονικής μέριμνας, στην επιμέλεια του προσώπου, στην ευθύνη των γονέων, στην αφαίρεση ή παύση της γονικής μέριμνας και στην υποχρέωση για διατροφή.

5. Ο περί Τέκνων (Συγγένεια και Νομική Υπόσταση) Νόμος του 1991 (Ν. 187/91)

Ρυθμίζει τα θέματα που αφορούν στη συγγένεια, στο βαθμό συγγένειας, στην αγχιστεία , στην πατρότητα και στην προσβολή της και στην εκούσια και δικαστική αναγνώριση τέκνου.

6. Ο περί Ρυθμίσεως των Περιουσιακών Σχέσεων των Συζύγων Νόμος του 1991 (Ν.232/91)

Ρυθμίζει τα θέματα που αφορούν στη διατροφή (υποχρέωση, αποκλεισμός ή περιορισμός, μέτρο και περιεχόμενο, διάταγμα διατροφής) και στη συμμετοχή σε περιουσία (περιουσιακή αυτοτέλεια συζύγων, αξίωση συμμετοχής σε περιουσία, αποκάλυψη περιουσιακών στοιχείων και εξέταση από το Δικαστήριο, δωρεές μεταξύ συζύγων).

7. Ο περί Υιοθεσίας Νόμος του 1995 (Ν.19(Ι)/95)

Καθορίζει τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία της υιοθεσίας, ρυθμίζει θέματα προστασίας του προς υιοθεσία ανηλίκου και καθορίζει τα αποτελέσματα της υιοθεσίας και τη νομική υπόσταση του προσώπου που έχει υιοθετηθεί.

8. Ο περί Γάμου Νόμος του 2003 (Ν.104(Ι)03)

Ορίζει την έννοια του γάμου, καθορίζει τις προϋποθέσεις και τους περιορισμούς στη σύναψη γάμου, τη διαδικασία τέλεσης γάμου, τις κατηγορίες ελαττωματικών γάμων, τη διαδικασία και τα αποτελέσματα της ακύρωσης γάμων, τους λόγους διαζυγίου και θέματα σχετικά με τον Ληξίαρχο Γάμων και τα πιστοποιητικά γάμου.

9. Ο περί εφαρμογής του περί Γάμου Νόμου του 2003 σε Μέλη της Τουρκικής Κοινότητας (Προσωρινές Διατάξεις) Νόμος του 2003 (Ν.120(Ι)/03)

Επέβαλε την προσωρινή εφαρμογή του περί Γάμου Νόμου του 2003 και σε σχέση με πρόσωπα που ανήκουν στην τουρκική κοινότητα, ανέστειλε τις διατάξεις του Κεφ. 339 (περί Τουρκικού Οικογενειακού Δικαίου (Γάμος και Διαζύγιο) Νόμος)και κατήργησε τον περί εφαρμογής του περί Γάμου Νόμου, Κεφ. 279 σε Μέλη της Τουρκικής Κοινότητας (Προσωρινές Διατάξεις) Νόμος του 2002 (Ν. 46(Ι)/02).

Θέματα Οικογενειακού Δικαίου ρυθμίζονται επίσης και από αριθμό Διαδικαστικών Κανονισμών (πχ ο περί Γονικής Μέριμνας (Επιμέλειας του Προσώπου, Διοίκησης της Περιουσίας Ανηλίκου) Διαδικαστικός Κανονισμός του 1996 και ο περί Ρυθμίσεως των Περιουσιακών Σχέσεων των Συζύγων Διαδικαστικός Κανονισμός του 1998) καθώς και από διεθνείς συμβάσεις, τις οποίες η Κυπριακή Δημοκρατία υπέγραψε (πχ ο περί της Συμβάσεως της Χάγης περί της Αναγνωρίσεως Διαζυγίων και Νομίμων Χωρισμών (Κυρωτικός) Νόμος του 1982 (Ν. 63/82) και ο περί της Συμβάσεως για τις Αστικές Πτυχές της Διεθνούς Απαγωγής Παιδιών (Κυρωτικός) Νόμος του 1994 (Ν.11(ΙΙΙ)/94)).

Το γραφειο μας προσφερει

Διεκπεραίωση όλων των διαδικασιών που αφορούν:

• Διαζύγια
• Γονική Μέριμνα
• Διατροφή
• Χρήση Οικογενειακής Στέγης
• Περιουσιακές Διαφορές
• Αναγνώριση Τέκνων